Page 19 - Bizbize Dergisi 6
P. 19

Bizbize Menderes                                                                                                         19


            kullanıyoruz. Ham çeliği aldıktan      Lise mezunu olduğunu ve mesleği
            sonra istediğimiz forma getiriyoruz.  ustaların yanında çalışıp onları
            Deliklerini delip montajını            seyrederek öğrendiğini belirten
            yapacağımız yerlerini ayarlıyoruz. Isıl  Osman Yürektürk, modern teknoloji
            işlem yapıp sertleştiriyoruz. Sonra    ile birlikte ilçede geleneksel
            sapının, bileziğinin montajını         yöntemlerin terk edildiğini, ancak
            yapıyoruz. Yüzeyini parlatıyoruz.      üretimin aynı ustalıkla
            Olukluysa oluğunu açıyoruz. Denge      sürdürüldüğünü söyledi. Yürektürk
            noktasını ayarlıyoruz. Sadece          şu bilgileri verdi:
            oluğunu ayarlamak 8 saat sürüyor.      “Yatağan’da eskiden bıçak ve kılıçlar
            Kılıç yaklaşık 40 işlemden geçiyor.    atölyelerde örs ve çekiçle
            Yatağan’da halen döverek kılıç yapan  dövülerek, geleneksel çeliğe su          dökülüyor. Bilezik ve sap montajı
            ustalar da var. Biz günümüz            verme gibi usullerle yapılırdı. Özel    yapılıyor. Ahşap sapların
            teknolojisini kullanarak dövme         ustalık gerektirirdi. Sağlamlığına ve   verniklenmesi yapılıyor, bıçağın ağzı
            kalitesinde kılıç yapıyoruz. Çünkü     keskinliğine diyecek yoktu. Talep       bileniyor. Ahşap sap suyu görünce
            dövme çelik yaparsak, seri üretim      olduğu taktirde hala bu şekilde         karardığı için günümüzde özellikle
            olmadığı için, yapımı zor ve zahmetli   üretim yapabiliyoruz. Ancak bu         kasaplar için plastik saplı bıçaklar
            olduğu için ürettiğimiz kılıcı 10 katı   usulde bir usta günde 1 bıçağı bile   da üretiyoruz. Ahşap saplarda
            fiyata satmamız gerekiyor. O da her    zor yapıyor. Belki haftada 2 tane.      genellikle; ceviz, gül ve venge ağacı
            zaman talep edilen bir şey değil.      Şimdi bu şekilde imalat yapmamız        kullanılıyor. İsteğe göre nostaljik
                                                   ticari açıdan pek mantıklı değil. Ama   olarak koç boynuzundan da sap
            “Yatağan Palası”nın Özelliği           modern teknolojiden                     yapılabiliyor.
                                                                                           Günde 30-40 Bin Bıçak Üretiliyor
            Yeniçeri askerlerinin kullandıkları,
            bellerine yatay şekilde astıkları                                              Bıçağın kaliteli olması için kullanılan
            dünyaca ünlü  “Yatağan Palası” ya                                              çeliğin kalitesi ve doğru ısıl işlem
            da “ Yatağan kılıcı”nın özelliği; içe                                          çok önemli. Ben bıçağın nasıl
            doğru kavisli hafif bir kılıç olması.                                          sertleştiğini ustalarımdan
            Kılıç savrulduğu zaman ergonomik                                               öğrendim. Bıçağın hem keskin hem
            yapısı gereği daha fazla ivme                                                  de dayanıklı olması için 850-1000
            kazanıyor ve tüm gücü uç noktaya                                               derece arasına getirilmesi
            veriyor. Düz bir kılıca göre iki kat                                           gerekiyor. Bunun kesin bir ölçüsü
            fazla etki sağlıyor. Kılıcın sırt kısmı                                        yok. Göz ile ölçüyoruz. Renginin
            normal kılıçlara göre oldukça kalın                                            portakaldan limon sarısına dönmesi
            (12-13 mm.) ve iç kısma doğru                                                  lazım. O zaman doğru sertliğe
            birden inceliyor. Bu da kılıcın hem                                            geldiğini anlıyoruz. Masata gelen
            hafif, hem kırılmayacak kadar                                                  bilenebilir keskin ve sağlam bir bıçak
            sağlam, hem de keskin olmasını                                                 ortaya çıkıyor”.
            sağlıyor. Sap kısmı elde nasır ve                                              Kendisinin 10 çalışanı olduğunu ve
            terleme yapmasın diye koç ya da                                                günde 200 adet bıçak üretimi
            manda boynuzundan yapılıyor.                                                   yaptığını kaydeden Osman
            Fransa’nın Lyon kentinde dünyanın      yararlanarak aynı kalitede üretim       Yürektürk, ilçede 100 kişinin
            tüm savaş silahlarının sergilendiği    yapabiliyoruz. Bugün yaptığımız         çalıştığı günde 7-8 bin bıçak üreten
            silah müzesinde en başta yatağan       imalatın farkı şu.  Bir kere biz yerli   imalathaneler de olduğunu dile
            palası bulunuyor.                      çelik değil ithal paslanmaz çelik       getirdi. Yürektürk, Yatağan’da
                                                   kullanıyoruz. 3.90 boyunda çubuklar     günlük toplam 30-40 bin adet bıçak
            Bıçaklar Artık Paslanmaz Çelikten
                                                   halinde gelen çeliği preslerde kesip    üretildiğini, bıçağın yanı sıra balta,
            Yatağan’da ikinci durağımız; ilçede    üreteceğimiz bıçakların boyuna göre     bağ makası, terzi makası, koyun
            22 yıldır bıçak üretimi yapan Osman  ebatlandırıyoruz. Kalıplarda bıçağa       makası, çakı, tahra, balta, saban
            Yürektürk. İrili ufaklı 50 kadar bıçak   şekil veriyoruz. Sonra bıçaklara özel   demiri, pala, kılıç gibi ürünlerin de
            üreticisinin olduğu Yatağan’da bu işi  fırınlarda ısıl işlem uygulanıyor.      üretildiğini bildirdi.
            en eski yapan ustalardan biri. Evden  Eğriliği alınıyor. Tekrar ısıl işlem     Osman Yürektürk, Yatağan’da bıçak
            bozma imalathanesinde; kasap           yapılarak menevişte gerginliği          üreticileri arasında bir fiyat
            bıçağından şef bıçağına,               alınıyor, çelik uygun sertliğe          istikrarı, birlik ve beraberlik
            mutfaklarımızda kullandığımız sebze    getiriliyor, taşlama makinesinde        olmadığını, pazarlama konusunda da
            bıçaklarından av bıçağına kadar 20     inceltiliyor. Sonra tam 43 kez elden    sıkıntılar yaşadıklarını ifade ederek
            çeşit farklı boy ve özellikte bıçak    geçiyor. Bu aşamalarda parlatma         düşük karlarla ürün sattıklarını dile
            üretiyor.                              polisajı yapılıyor. Aleminyum bileziği   getirdi.
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24