Page 12 - Biz Bize Dergisi
P. 12

12






                                                 Erken Teşhisin Önemi



                                                  • Özellikle menapoz sonrası 25 kg’dan    saptanması erken tanı ve tedavi
                                                  fazla kilo alınması meme kanserine       açısından önemlidir. Ancak bu testler
                                                  yakalanma olasılığını %40 oranında       oldukça pahalı olmasının yanı sıra
                                                  arttırır.                                gereksiz testlerin oluşturacağı
                                                  • Günlük diyetin 3’te 2’sinin sebze      stress nedeniyle testlerin yapılacağı
                                                  meyvelerden oluşması ile meme            bireylerin iyi tanımlanması gerekir.
                                                  kanserine yakalanma olasılığı            Bilimsel çalışmalardan yola çıkan
                                                  azaltılabilir.                           Amerikan Ulusal Kanser Kontrol
                                                  • Haftada 5 saat’lik egzersiz meme       Network (NCCN) kurumunun
                                                  kanserine yakalanma olasılığını %40      önderliğinde bir öneri hazırlanmıştır.
                                                  oranında azaltır.                        Buna göre aşağıdaki gruplara bu
                                                  • Emzirme meme kanserine yakalanma  testler yapılmalıdır;
                                                  olasılığını azaltır.                     • Ailede bilinen BRCA1-2 mutasyonu
           Prof. Dr. Lütfi Özkan
                                                  Her 100 meme kanserinden 70-             olanlar
                                                  75’inde herhangi bir risk faktörü        • Meme kanseli hastalardan
           Dünyada ortalama her 8-10
           kadından biri meme kanserine           yoktur. Ancak erken tanıyla her 100      aşağıdaki kriterleri taşıyanlar;
                                                  meme kanserinden 95’i tedavi
                                                                                           • Östrojen reseptörü, progesteron
           yakalanıyor. Menopoz sonrası           edilebilir. Erken tanı için:             reseptörü ve cErbB2 gen
           kadınlarda daha sık görülen bu         • 20 yaşından sonra, adet                mutasyonu negatif meme kanserli
           hastalıktan kurtulmak için erken       başlangıcından sonraki 7-10 günler       hastalar
               teşhis çok önemli.                 arası, kendi kendine meme muayenesi      • 45 Yaşın altında meme kanseri
                 Denizli Onkoloji Gönüllüleri     yapılmalıdır.                            tanısı konulanlar
                  Derneği’nin kurucusu ve         • 20 yaşından sonra 3 yılda bir hekim    • 50 yaşın altında meme kanseri
                  Radyasyon Onkolojisi            tarafından meme muayenesi                tanısı konulan ve 1. Derece yakınında
            Sağlık
                   Uzmanı Prof. Dr. Lütfi Özkan,  yapılmalıdır.                            meme, pankreas yada prostat
                     meme kanseri konusunda       • 40-70 yaş arası yılda bir mamografi    kanseri tanısı konulanlar
                      önemli bilgiler verdi.      yapılmalıdır.                            • Herhangi bir yaşta meme kanseri

                                                                                           özelliklerden birisini taşıyanlar;
                     Meme kanseri ülkemizde ve    Meme Kanserinde Genetik Yatkınlık        tanısı konulan ve aşağıdaki
                                                  (Ailesel Meme Kanseri)
                    dünyada kadınlarda en sık                                              • 1. Derce yakınında 50 yaş altında
                   görülen kanser tipi olup, süt   Günlük pratikte meme kanserli           meme kanseri tanısı konulması
                                                  hastaların en çok sordukları             • 2 yakınında meme kanseri olması
                  bezesi hücrelerinin aşırı ve                                             • 1 yakınında yumurtalık kanseri
                  kontrolsüz çoğalması sonucu     sorulardan birisi “Hastalığım Kalıtsal
                                                  mıdır” sorusudur. Meme kanserlerinin,    tanısı konulması
                ortaya çıkan bir hastalıktır.                                              • 2 yakınında prostat ve/veya
          Toplumlara göre değişmekle birlikte     toplumlara göre değişmekle birlikte,
                                                  yalnızca %10-15’inin kalıtsal olduğu     pankreas kanseri tanısı olması
          her 8-10 kadından birisinin yaşam       bilinmektedir. Bunlardan en sık görüleni  Bu bireylerin;
          boyu bu hastalığa yakalanma riski
                                                  BRCA1 ve BRCA2 genlerinde                • 18 yaşından itibaren kendi
          vardır. Meme kanseri genellikle         mutasyonla karakterize olan “ailesel     kendilerine meme muayenesinin yanı
          menapoz sonrası özellikle 50- 70 yaş    meme-yumurtalık kanseri sendromu”        sıra yıllık bir hekim tarafından
          arasında daha sık görülmektedir. Bu     dur. Bu genlerde meme kanserli           muayene edilmesi,
          nedenle taramaya başlama yaşının 50     hastaların yalnızca %10 civarında bir    • 25 yaşından itibaren yıllık meme
          olması gerektiği düşülmektedir. Ancak   bölümünde mutasyon saptanmaktadır.       MR ile taranması
          ülkemizde genç yaşlarda meme kanseri    Ancak 40 yaşın altındakilerde bu oran    • Ve çocuk yapma dönemi sonrası
          görülme sıklığı Dünyadakine göre daha   % 30’lara kadar yükselmektedir.          meme kanseri önleme protokollerine
          fazladır. Bu nedenle belki de tarama    BRCA1 ve 2 mutasyonu saptanan            alınması önerilmektedir.
          çalışmalarına daha erken, 40 yaşında,   meme kanserli hastaların diğer           Meme kanserli bireylerde ise cilt
          olmasında yarar vardır.                 memesinde kanser ortaya çıkma            koruyucu mastektomi ve/veya iki
          Her 100 meme kanserinden 10-15’i        olasılığı oldukça yüksek olduğu gibi bu   taraflı yumurtalıkların alınması
          yaşam biçimi ile ilişkili olduğu        kişilerin birinci derecede yakınlarında   önerilmektedir.
          hesaplanmaktadır ve aşağıdaki           da meme kanseri görülme sıklığı          Hastalıklardan uzak ve sağlık bir
          önlemlerle bunlar önlenebilir:          oldukça yüksektir. Bu nedenle BRCA1-     yaşam geçirmenizi dilerim.
                                                  2 mutasyonuna sahip bireylerin
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17