Page 27 - Menderes
P. 27

Bizbize Menderes                                                                                                         27

          Yavruların cinsiyeti sıcağa göre        Geçen yıl yaklaşık 150 kişilik bir       Tunus, Mısır gibi ülkelere giderek
          belirleniyor                            gönüllü grubu olarak sahillerdeydik.     oradaki kumsallarda da incelemelerde
                                                  Ancak bu yıl coronavirüs nedeniyle       bulundum. Çalışmaları diğer
          Caretta carettanın yuvası sıcak bir     katılımı sınırlı tuttuk.12 kişilik bir   ülkelerdeki meslektaşlarımla koordineli
          ortamdaysa yavrular dişi, serin bir     ekip olarak çalışacağız.                 bir şekilde yürütüyoruz. Öte yandan,
          ortamdaysa  erkek çıkıyor. Son
          yıllarda küresel ısınmadan dolayı       2000’li yıllarda sahillerde bir piknik   Pamukkale Üniversitesi olarak, 2015
          yuvalardan % 90 dişi yavrular çıkıyor.   tüp, bir çadır ile ilkel şartlarda      yılında, 80 ülkeden 1000 civarında
                                                                                           akademisyen ve sivil toplum örgütü
          Bu nedenle biz cinsiyet konusunda       kalıyor, zor şartlarda yaşam             temsilcisinin katılımıyla bir kongreye
                                                  mücadelesi veriyorduk. Buzdolabımız
          dengeyi korumak için bazı yuvaları      bile yoktu. 2009'dan itibaren çalışma    ev sahipliği yaptık. Bu bizim için büyük
          güneşin altından serin yerlere          şartlarımız İyileşti. Buzdolabı var,     bir prestij oldu. Yaptığımız çalışmalar
          taşıyoruz.
                                                  internet var, televizyon var,            dünyaca bilinir duruma geldi. Alt
          Türkiye’nin hangi sahillerine, kaç      altlarında araçları var. Yemeleri-       çenesi olmayan yaralı bir
          tür deniz kaplumbağası geliyor?         içmeleri modern bir şekilde              kaplumbağaya 3D yazıcı ile titanyum
                                                  karşılanıyor. Şimdi benim çektiklerimi   çene yaparak operasyonla takmıştık.
          Dünya denizlerinde 7 farklı tür deniz   öğrencilerim çekmiyor.                   Bu çalışma kaplumbağanın 2 yıl daha
          kaplumbağası yaşıyor. Bu 7 türden                                                yaşamasını sağlamıştı. Bu çalışma
          ikisi olan Caretta Carettalar ile yeşil                                          kongrede büyük ilgi gördü. Son
          deniz kaplumbağaları bizim                                                       olarak birkaç ay önce 4 yıllık
          sahillerimizde yuvalıyorlar. 3 tür ise                                           bir Avrupa Birliği projesi daha
          denizlerimizde dolaşıyor.                                                        aldık, Türkiye ayağını yürüte-
          Muğla’dan Antakya’ya kadar tüm Ege                                               ceğiz. 400 bin Euro’luk bu
          ve Akdeniz sahillerinde yuva yapan                                               proje ile 4 asistanın maaşını
          Caretta carettalar; balık, midye,                                                karşılıyoruz.
          yengeç gibi deniz canlılarını yiyerek                                                                                   Doğa ve Çevre
          besleniyorlar, yani etciller.                                                    Biz ne yapabiliriz?
          Otçul olan yeşil deniz kaplumbağaları                                            Sahile şemsiye kurarken
          ise Mersin civarındaki sahillerimizde                                            veya şezlong yerleştirirken
          yuvalayıp, Ege ve Akdeniz sahillerinde                                           bir yuvaya zarar vermemeye
          dolaşıyorlar. Bunlar deniz bitkilerini                                           dikkat etmelisiniz. Denize
          yedikleri için, adeta denizin çayırlarını                                        poşet atmamalısınız. Çünkü
          biçerek ekolojik dengeye büyük katkı
          sağlıyorlar. Nesillerinin tükenme                                                deniz kaplumbağaları poşeti deniz
          tehlikesi açısından Caretta                                                      anası zannedip yiyebiliyor, bu da
          Carettalardan 4 kat daha fazla risk                                              ölümlerine sebep oluyor.  Yavruları
                                                                                           elinizle denize götürmemelisiniz.
          altında olan yeşil kaplumbağalar, bu                                             Yavrunun denize kendi giderek
          yönüyle “Denizin bahçıvanları” diye                                              öğrenmesi gerekiyor. Çünkü ömür
          adlandırılıyor.
                                                                                           boyu yüzecek olan yavru; ilerlerken
                                                  Çalışmalarınız sonuç verdi mi?
          Hangi sahillerde, ne zaman                                                       yüzme için kas egzersizi yapmış
          çalışıyorsunuz?                         Bizim bu çalışmalara ilk başladığımız    oluyor, dönmesi gereken kumsalı
                                                  yıllarda, bir kumsalda 200 yuva          tanıyor. Ayrıca sürünürken üzerindeki
          Dalyan İztuzu plajı bu işin sembolü                                              göbek bağına benzer dokunun kan
          oldu, fakat Sarıgerme ve Fethiye        varken şimdi 500-600 yuva olduğunu       kokusundan kurtuluyor. Bu da denizde
          kumsalında da çalışıyoruz.              görüyoruz. Bu da bizim koruma            balıklara kolay lokma olmalarını
          Mayıs ayında kumsallarda çadır kurup    çalışmalarımızın sonuç verdiğinin bir    önlüyor.
          eylül ayında dönüyoruz.                 göstergesi.
          Çalışmalarımızı çoğunluğu               Uluslararası işbirliklerinden
          öğrencilerden oluşan gönüllüler ile     bahseder misiniz?
          birlikte yürütüyoruz.
                                                  Deniz kaplumbağaları; yalnız bizim
                                                  sahillerimizde değil, denize kıyısı olan
                                                  diğer Akdeniz ülkelerinde ve diğer
                                                  denizlerde de yaşıyorlar. Dolayısıyla
                                                  bir ülkede yapılan çalışma tek başına
                                                  yeterli olmuyor. Biz Akdeniz ülkeleri    Bütün canlılar ile yaşamayı
                                                  olarak bu konuda işbirliği yapıyoruz.    öğrenmemiz lazım. Yalnız
                                                  Ben Uluslararası Doğa Koruma Birliği     kaplumbağalar değil, bulunduğumuz
                                                  Deniz Kaplumbağaları Uzman               ortamdaki; diğer hayvanlar ve bitkileri
                                                  Grubu’nun Akdeniz başkan                 de korumalıyız.
                                                  yardımcısıyım. Yunanistan, İtalya,
   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32